promus

Nokon kjem til å komme

Norsk (nynorsk)

han og ho flyttar til eit gammalt hus ved havet for å vere åleine saman. Dei nærast flyktar frå dei andre, men angsten for at nokon skal øydelegge tosemda, rir dei begge. Og nokon kjem. "Nokon kjem til å kome" hadde urpremiere på Det Norske teatret i 1996. Stykket var avgjerande for Fosses internasjonale gjennombrot, og er hans mest spelte skodespel.

Nytt skodespel frå nobelprisvinnaren. Skremmande einsemd. Ein ung mann møter ein annan ung mann som liknar mykje på han sjølv, begge er dei biletkunstnarar. Ein eldre mann møter ein annan som også liknar mykje på han sjølv. Og ei eldre kvinne møter ei som liknar mykje på henne sjølv. Dei eldre foreldra freistar snakka til den yngre sonen, vil gjerne møtast og ha kontakt, snakka om åra som har gått, alt som har skjedd, men får aldri svar. Den einaste som svarar, er deira eigen dobbeltgjengar. I «Einkvan» møter vi ei nesten skremmande einsemd, ei lengt etter felleskap og ei sorg over å ikkje nå fram til dei vi er aller tettast knytt til, den næraste familien. Eit skodespel av Jon Fosse vart for aller første gong sett opp på ei scene våren 1994. Tretti år seinare vert Fosses 32. heilaftens stykke sett opp på Det Norske Teatret. «Einkvan» har urpremiere 25. april 2024.

Einkvan

I den mørke skogen. Ein mann køyrer av garde utan å vita kvar han skal. Han vekslar mellom å ta til høgre og til venstre og kjem til slutt inn på ein skogsveg med djupe hjulspor. Han stoppar ikkje før bilen står bom fast i ei tuve og kjem korkje fram eller tilbake. Det byrjar å snø, det blir mørkt og kaldt. I staden for å gå etter hjelp går mannen innover på ein sti i skogen. Han gjer det sjølv om det allereie har vorte så mørkt at han knapt ser noko mellom trea, og sjølv om han tenkjer det er toskeskap å gjera slikt. «Særleg verre enn dette hadde eg vel aldri oppført meg, fyrst køyre bilen min fast og så gå inn i skogen for å finne hjelp, korleis kunne eg vel koma på tanken at det var hjelp å finne i skogen, i svarte skogen inne, for ein tanke, nei det vart aldeles feil å kalle det for ein tanke, det var meir eit påhitt, noko slikt, eitkvart eg berre hadde kome på. Tullete, var det. Reine toskeskapen. Dumskap. Rein og skir dumskap.» «Kvitleik» er ei lysande forteljing om grensa mellom liv og død.

Kvitleik

Asle er kunstmålar og bur åleine på Dylgja nord for Bjørgvin. Han er ven med ein annan Asle som òg er kunstmålar. Asle og Asle er ein slags dobbeltgjengarar og lever to versjonar av det same livet. No nærmar det seg julaftan. Som kvart år et Åsleik og Asle lutefisk saman, men i år er måltidet prega av stille. Asle har ikkje noko energi igjen, og han kjenner at han er ferdig med målinga. Han pakkar ned målarsakene og blir kvitt dei siste måleria. Namnebroren Asle skal for fyrste gong feire jul med Åsleik og systera hans Guro. På julaftan set Åsleik, Asle og hunden Brage seg i båten med kurs mot heimen til Guro. Med seg har dei to måleri som Guro skal få i gåve. I boka ser vi òg tilbake på livet til dei to namnebrørne. Dette er avsluttinga på Fosses septologi. Omtalen er utarbeidd av BS.

Septologien

Eit nytt namn

Det er omtrent ti år sidan Jon Fosse sist skreiv dramatikk. "Sterk vind", eit scenisk dikt, er det fyrste stykket han har skrive for teater etter pausen. Her møter vi Mannen, Kvinna og Den unge mannen. Dei bur visst saman, men kven er eigentleg i lag med kven? Mannen og Kvinna har eit forhold, men det har òg Kvinna og Den unge mannen som plutseleg dukkar opp. Stykket handlar mellom anna om tid, kjærleik, sjalusi og døden, og ein kan få kjensla av å opphalde seg i ein vond draum. "Sterk vind" har urpremiere på Det Norske Teatret hausten 2021. Jon Fosse reknast som ein av dei viktigaste forfattarane i vår tid, og tekstane hans er omsett til over 40 språk. Omtalen er utarbeidd av BS.

Sterk vind

Asle er kunstmålar og bur åleine på Dylgja nord for Bjørgvin. Han er ven med ein annan Asle, også han kunstmålar. Asle og Asle er ein slags dobbeltgjengarar og lever to versjonar av det same livet. Forteljaren førebur seg på utstilling på Galleri Beyer i Bjørgvin, men ein dag finn han venen Asle liggjande under snøen, kollapsa av alkoholmisbruk. Forteljaren er uroa for Asle. Han tek seg av hunden hans og køyrer fram og tilbake til sjukehuset. No forteljast historia om den unge Asles liv, om røyking og drikking, band og slåstkampar, om liv på hybel og gymnas. Han blei fyrst oppdaga då han stilte ut på Ungdomshuset i heimbygda, og i gymnastida møttes Asle og Asle for fyrste gong. Omtalen er utarbeidd av BS.

Eg er ein annan

Vi møter ein eldre mann, synet er dårleg og føtene vil ikkje bere han lenger. Tankar på om det er noko framhald etter døden kjem og går. Han krøkjer seg framover med stokk, så gåstol og til sist rullestol medan tida fyllast av brotstykke frå livet han har levd. Borna har kan ikkje kontakt med og ekteskapa er over. Nå ventar han på henne som skal koma og hjelpa han, men kvir seg for alle spørsmåla hennar. Det handlar om den skrøpelege kroppen og alderdomen, tida og minna, livet og døden. Omtalen er utarbeidd av BS.

Slik var det

Asle er kunstmålar og bur åleine på Dylgja nord for Bjørgvin. Han er ven med ein annan Asle, også han kunstmålar. Asle og Asle er ein slags dobbeltgjengarar og lever to versjonar av det same livet. Forteljaren førebur seg på utstilling på Galleri Beyer i Bjørgvin, men ein dag finn han venen Asle liggjande under snøen, kollapsa av alkoholmisbruk. Forteljaren er uroa for Asle. Han tek seg av hunden hans og køyrer fram og tilbake til sjukehuset. Det er adventstid, og som vanleg blir forteljaren invitert med på feiring hos søstera til grannen Åsleik. Han har alltid takka nei, men dette året takkar han ja. Historiene til dei to Aslane blir fortalt både i notid og fortid, og me får høyre om fjorden, om Asle og søstera, og om ein nabogut som forsvann på sjøen. Dette er første bind av romanverket «Septologien». Omtalen er utarbeidd av BS.

Det andre namnet

Gudedikta i det som i dag vert kalla Den eldre Edda, har levd på folkemunne i uviss tid før dei blei skrivne ned på Island på 1200- og 1300-talet. Samlinga blei gjenoppdaga på midten av 1600-talet og har sidan, saman med Snorre-Edda (Den yngre Edda), vore det mest sentrale verket i den norrøne mytologien. Våren 2017 blir «Edda» sett opp på Det norske teatret, regissert av Robert Wilson. Jon Fosse står bak skodespelet, som byggjer på fleire av dei kjende dikta, mellom anna Voluspå, Vavtrudnesmål, Grimnesmål, Trymskvida, Loketretta og Balders draumar. Fosse har gitt dikta si personlege form og skrive ein dramatisk dialog med sterke musikalske og rytmiske kvalitetar. Omtalen er utarbeidd av BS.

Edda

Denne romanen er ein frittståande oppfølgjar til "Andvake" og "Olavs draumar". Vi møter gamle Ales, dotter av Alida. Gjennom henne får vi vite korleis det gjekk med Alida og Asle, paret som ofra samvitet for kjærleiken. Kva for konsekvensar har avgjerdslene deira fått for dei som kom etter? Asle vart hengd i Bjørgvin for ugjerningane sine. Alida og den vesle guten Sigvald følgjer sambygdingen Åsleik tilbake til Dylgja, staden Asle og Alida ein gong reiste frå.

Kveldsvævd

Tysk

Duino-elegiane er ei samling av ti elegiar skrive av poeten Rainer Maria Rilke. I ti år jobba han med samlinga, samstundes som han kjempa mot alvorleg depresjon og vart verva til militæret under første verdskrigen. Jon Fosse har lenge vore oppteken av Rilke, og har attdikta tekstar av han tidlegare. Fosse er mest kjend som dramatikar og forfattar, og har lenge også arbeidd som omsetjar og attdiktar. Omtalen er utarbeidd av BS.

Jon Fosse

Som forfatter

Som oversetter

Som musikkarrangør

Emner knyttet til Jon Fosse

Kontakt

Info

Nettstedet

Kontakt

Info

Nettstedet

Jon Fosse

Som forfatter

Einkvan : skodespel

Kvitleik : forteljing

Septologien. VI-VII. Eit nytt namn

Sterk vind : eit scenisk dikt

Septologien. III-V. Eg er ein annan

Slik var det : monolog

Septologien. I-II. Det andre namnet

Edda : den eldre Edda i ein scenisk versjon

Kveldsvævd : forteljing

Som oversetter

Duino-elegiar : attdikta av Jon Fosse

Som musikkarrangør

Nokon kjem til å komme : skodespel

Emner knyttet til Jon Fosse

Kontakt

Info

Nettstedet